چک ولو هیدرولیک | شیر یکطرفه هیدرولیک

 چک ولو هیدرولیک – شیر یکطرفه هیدرولیک

یک شیر کنترل جهت شیر یکطرفه یا چک ولو است نام دیگر ان شیر غیر قابل برگشت جریان است فقط جریان از یک جهت می تواند عبور کند و سمت عبور جریان با علامت پیکان مشخص است.

شیرهای یکطرفه در دو نوع فنردار و بدون فنر هستند.نوع دیگر شیر کنترل جهت شیر مسیر باز یا مسیر بستهدمی باشد مسیر باز و مسیر بسته در صنعت پنوماتیک عکس صنعت الکتریک است.

در الکتریک مسیر باز یعنی عدم برقراری اتصال لیکن در پنوماتیک یعنی راه برای عبور جریان هوای فشرده وجود دارد.در الکتریک مسیر بسته یعنی در مدار جریان عبور می کند.لیکن در پنوماتیک یعنی راه برای عبور جریان هوای فشرده بسته است.

شیرهای یک طرفه اجزاء ساده ولی مهم یک سیستم هیدرولیک میباشند. به بیان ساده از این شیرها به منظور ثابت نگاه داشتن جهت جریان سیال استفاده میشود. از آنجایی که نشتی در شیرهای یک طرفه صفر است (بدلیل قابلیت آب بندی مناسب با توجه به ساختمان داخلی) میتوان از آنها به منظور قفل کردن جریان خروجی از سیلندر هیدرولیک استفاده نمود. تقسیم بندی انواع شیرهای یک طرفه (باز و بسته)در نمودار زیر نشان داده شده است

کاربردهای از شیر یکطرفه ساده
شیر یک طرفه ساده ترین نوع شیرهای کنترل جهت است که حرکت آزاد سیال را در یک جهت میسر ساخته و از حرکت آن در جهت مقابل جلوگیری میکنند. شکل1 نحوه عملکرد اجزاء داخلی شیر یک طرفه را نشان میدهد. معمولاً از یک فنر سبک جهت بسته نگه غلبه میکند. 5( psi حدود) داشتن مجرا توسط سوپاپ استفاده میشود. در جهت حرکت آزاد، نیروی فشار سیال براحتی بر نیروی فنر.درحالی که در حهت مخالف با افزایش فشار، نیروی فشارنده سوپاپ به نشمینگاه افزایش یافته و مسیر همچنان بسته باقی میماند

شکل 1 . شیر یک طرفه (ساختمان داخلی و نحوه عملکرد):

برخی از کاربردهای شیر یک طرفه ساده عبارتند از:

• تامین مسیر برگشت جریان به موازات شیرهای کنترل فشار

• حفاظت از فلیتر و جلوگیری از کاویتاسیون

• جداسازی بخشهای مختلف مدار

مدل بدون دهانه نشتی

شیر یکطرفه- مدل دارای خط فرمان ،بدون دهانه نشتی: 

در جهت A=>B جریان آزادانه برقرار می شود و در جهت B=>A ،سوپاپ اصلی(1) ،توسط سوپاپ فرمان( 2) تحت فشار سیستم و نیروی فنر( 3) ،روی نشیمنگاه خود نشسته است.
وقتی که دهانه کنترل X تحت فشار قرار گیرد ،اسپول فرمان( 4) ،به سمت راست فشرده می شود .ابتدا سوپاپ فرمان( 2) و سپس سوپاپ اصلی( 1) به ترتیب از روی نشیمنگاه های خود بلند می شوند .در این حالت جریان می تواند از دهانه B=>A نیز برقرار شود.
سوپاپ فرمان(2) باعث تخلیه اولیه سیال تحت فشار ،به صورت میرا می شود و بنابراین در حین باز شدن شیر در جهت B=>A ،نوسان شدید و شوک فشاری پدید نمی آید.
جهت افزایش ایمنی ،و اطمینان از کارکرد صحیح شیر ،یک حداقل فشار برای خط فرمان لازم است

شکل2نمای برش خورده از شیر یکطرفه- مدل دارای خط فرمان ،بدون دهانه نشتی

شیر یکطرفه با تحریک خط فرمان
از آنجایی که معمولاً بخش کوچکی ازجریان از طریق قرقره شیرهای کنترل جهت نشت میکند در مواردی که نیاز به توقف سیلندر زیربار.وجود دارد میتوان از نوع خاصی از شیرهای یک طرفه استفاده نمود. این نوع شیر یکطرفه، شیر یکطرفه با خط فرمان نام دارد
نوع دیگری از خانواده شیرهای یک طرفه است (شکل زیر) با این تفاوت که در صورت بالا رفتن فشار در :شیر یک طرفه با خط فرمانخط فرمان، مسیری که در حالت عادی مسدود است نیز باز شده و به سیال اجازه عبور داده میشود. در مکانیزم داخلی این شیرها، توسط یک فنر سبک سوپاپ در محل خود بسته نگاه داشته میشود و هنگامی که لازم است سیال در جهت مخالف جریان یابد، بایستی از طریق مجرای ورودی خط فرمان، به پیستونی که به انتهای سوپاپ متصل است، فشار کافی اعمال گردد. برای جلوگیری از افزایش فشار در پشت پیستون، مجرای جداگانهای جهت تخلیه روغن تعبیه شده است. خط چین نشان داده شده در علامت سمبلیک این شیر، نشان دهنده خط فرمان میباشد. از شیرهای یک طرفه با خط فرمان معمولاً به منظور قفل کردن سیلندرهای هیدرولیکی در موقعیت مورد نظر استفاده میشود.در مدار شکل زیر نحوه تامین فشار خط فرمان سیلندرهای هیدرولیکی در موقعیت مورد نظر استفاده میشود. در مدار شکل زیر
نحوه تامین فشارخط فرمان به منظور باز شدن شیر یک طرفه هنگام حرکت سیلندر به سمت پایین نشان داده شده است ترکیب نشان داده شده در شکل3 از قرار گرفتن دو شیر یک طرفه با خط فرمان در یک بلوک حاصل میشود که بصورت یک شیر و.جهت مصارفی مانند قفل کردن سیلندر (در حین رفت یا برگشت) در یک موقعیت خاص مورد استفاده قرار میگیرد

شکل 3 . شیر یک طرفه با خط فرمان

 

از این شیرها (شکل 5) به منظور تامین روغن مورد نیاز سیلندرهای بزرگ طی مرحله حرکت سریع استفاده میشود. نحوه عملکرد گونه ای است که با تامین فشار خط فرمان از طرف مدار، شیر یک طرفه مسیر ورود ثقلی روغن از مخرن فوقانی به سیلندر را باز میکند

شکل 4 بلوک مشتمل بر دو شیر یک طرفه با خط فرمان

شکل 5 . شیر یکطرفه مجهز به خط فرمان از نوع پرکن